การใช้ย่านวัด DCV และ DCV (NULL)


การใช้ย่านวัด

        DCV   และ   DCV (NULL)

       ดีซีโวลต์มิเตอร์  คือมิเตอร์วัดแรงดันไฟตรง  ในการใช้ดีซีโวลต์มิเตอร์วัดแรงดันไฟตรง  จะต้องต่อดีซีโวลต์มิเตอร์วัดคร่อมขนานกับโหลดที่ต้องการวัดแรงดัน  ขั้วของดีซีมิเตอร์ที่จะวัดคร่อมโหลด ต้องขั้วเหมือนแรงดันที่ตกคร่อมโหลด  โดยใช้หลักการวัดดังนี้ ใกล้บวกใส่บวก ใกล้ลบใส่ลบ คือโหลดขาใดรับแรงดันใกล้ขั้วบวก + ของแหล่งจ่ายให้ใช้ขั้วบวก + ของดีซีโวลต์วัด โหลดขาใดรับแรงดันใกล้ขั้วลบ  ของแหล่งจ่ายก็ใช้ขั้วลบ- ของดีซีโวลต์มิเตอร์วัด
                                                                                                                                 -

                               รูปที่  2.1   การใช้ดีซีโวลต์มิเตอร์วัดแรงดันไฟตรง

2.1   การใช้ดีซีโวลต์มิเตอร์วัดแรงดันไฟตรง

ตารางที่ 2.1 แสดงค่าการอ่านสเกลของดีซีโวลต์มิเตอร์
สเกลที่ใช้
ย่านที่ตั้งวัด
การอ่านค่า
ย่านการใช้
0-10
0.1v
10 v
1,000 v
*0.01
อ่านโดยตรง
*100
0-01 v
0-10 v
0-1,000 v
0-50
0.5 v
50 v
*0.01
อ่านโดยตรง
0-0.5 v
0-50 v
0-250
2.5v
250 v
*0.01
อ่านโดยตรง
0-2.5 v              
   0-250 v

ลำดับขั้นตอนการปฎิบัติในการใช้มิเตอร์
        
1.       1.ตั้งย่านใช้งานมิเตอร์ในย่าน  DCV  มีทั้ง  7 ย่าน
        คือ  0.1 V, 0.5 V, 2.5 V, 10 V, 50 V, 250 V, และ 1,000 V
2.       2.ใช้สายวัดสีแดงเสียบเข้าที่ขั้วต่อขั้วบวก  (+)  และสายวัดสีดำเสียบเข้าที่ขั้วลบ (-com)
3.       3.สเกลที่ใช้ในการอ่านค่าสเกล  DCV, A  ซึ่งจะมี 3 สเกลคือ  0 -10,0-50,0-250  อ่านขีดสเกลที่อยู่ใต้กระจกเงา ดังรูปที่  2.3 การอ่านค่าแรงดันที่ถูกต้องต้องใช้หลักการอ่านตามตารางที่  2.1
4.       4.ปรับซีเล็กเตอร์สวิตช์ตั้งย่านการวัดให้ถูกต้อง ถ้าหากไม่ทราบแรนงดันไฟตรง (VDC)  ที่จะทำการว่าเป็นเท่าไร  ให้ตั้งย่านวัดไฟตรงที่ตำแหน่งที่สูงที่สุด  (1,000 v) ไว้ก่อนและทำการวัด  หากเข็มมิเตอร์ไม่ขึ้นหรือขึ้นน้อยจึงค่อยๆ  ลดย่านวัดให้ต่ำลงทีละย่าน จนกว่าเข็มมิเตอร์จะชี้ค่าที่อ่านได้ง่าย และถูกต้อง
5.       5.การวัดแรงดันไฟตรงในวงจร  ให้นำสายวัดขั้วลบ (-COM) สีดำจับที่ขั้วลบของแหล่งจ่าย นำสายวัดขั้วบวก(+)  สีแดงของมิเตอร์ไปวัดแรงดันตามจุดต่างๆ  ใส่ขั้วแรงดันที่วัดได้ที่ปลายทั้งสองข้างไม่ว่าจะเป็นตัวต้านทานวงจรกำเนิดความถี่  วงจรทรานซิสเตอร์  และอื่นๆ โดยแรงดันที่วัดได้จะมีค่าเป็นบวกเสมอ
6.       6.ในตำแหน่งที่วัดด้วยดีซีโวลต์มิเตอร์ไม่ขึ้น แต่ขณะแตะสายวัดขั้วบวกเข้าไปหรือขณะดึงสายวัดขั้วบวกออกมา เข็มมิเตอร์จะกระดิกนิดหนึ่งเสมอแสดงว่าจุดวัดนั้นไม่มีแรงดันไฟตรง (DCV)  แต่มีแรงดันสลับ (ACV)


การต่อตัวต้านทานให้ใช้การบัดกรี

          การต่อตัวต้านทานให้ใช้การบัดกรี  โดยตัดขาตัวต้านทานให้สั้น ที่สุดและบัดกรีให้ชิดกัน เพื่อจะทำให้ขนาดโพรบสั้นลงและนำไปบรรจุในท่อ PVC ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง ½  นิ้ว ตอนปลายด้านไฟสูงหาโลหะแหลมต่อกับตัวต้านทานและลนไฟท่อ  PVC บีบให้ติดกับโลหะแหลม และปิดรูท่อ PVC ตกแต่งให้สวยงามในท่อ PVC อาจจะใช้เรซินเทหล่อปิดตัวต้านทาน และจัดให้ตัวต้านทานอยู่กึ่งกลางเป็นช่วงๆ ก็ได้ปลายอีด้านที่เหลือของท่อ PVC อาจใช้ฝาปิดท่อ PCV ไว้ ต่อสายตากตัวต้านทานแรกของโพรบ ไม่เข้าขั้วบวกของดีซีโวลต์มิเตอร์  ก็จะได้โพรบไฟสูงตามต้องการ
    2.4  การใช้ดีซีโวลต์มิเตอร์มีค่าศูนย์โวลต์อยู่กึ่งกลางสเกล (DC  NULL)

        ดีซีโวลต์มิเตอร์ แบบศูนย์โวลต์อยู่กึ่งกลางสเกล จะถูกเรียกว่านัลมิเตอร์ (NULL METER)  หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่ากัลป์วานอมิเตอร์นั้นเองเป็นดีซีโวลต์ที่สามารถวัดแรงดันไฟตรงได้ ไม่ว่าจะเอาแรงดันขั้วบวกหรือขั้วลบ จ่ายเข้าสายวัดของมิเตอร์ขั้วไหนก็ตาม มิเตอร์ก็สามารถแสดงผลการวัดออกมาได้ เพราะมิเตอร์สามารถแสดงผลออกมาได้ทั้งไฟบวก (+) และไฟลบ (-)  

      ลำดับขั้นตอนในการปฏิบัติ      
   1. ตั้งย่านวัดของนัลมิเตอร์ที่ตำแหน่ง DCV (NULL) ย่านคือ  +5 v และ +25v เหลือกใช้ย่านใดย่านหนึ่ง
   2. ใช้สายวัดสีแดงเสียบเข้าที่ขั้วต่อขั้วบวก  (+)  และสายวัดสีดำเสียบเข้าที่ขั้วต่อขั้วลบ (-COM
   3.  สเกลที่ใช้ในการอ่านค่าใช้สเกล  DCV (NULL)  มี 2 ย่านคือ +5v และ  +25v ดังรูปที่ 2.8
   4.  เมื่อปรับซีเล็กเตอร์สวิตช์ตั้งย่านการวัดที่ถูกต้อง มี 2 ย่าน คือ  +5v และ +25v แล้วจะทำให้เข็มของมิเตอร์
        เคลื่อนที่ไปชี้กลางสเกลตรงตำแหน่ง 0. ของสเกล DCV (UULL)
  5.  ถ้าเข็มมิเตอร์ไม่เคลื่อนที่ไปชี้ที่ตำแหน่ง  0 (กลางสเกล)  พอดีแต่ชี้อยู่ที่บริเวณนั้น ต้องนำการปรับให้เข็ม      
        มิเตอร์ชี้ที่ตำแหน่ง 0 (กลางสเกล) พอดี ให้ปรับปุ่มปรับหมายเลข 6  ตามรูปี่ 1.1 คือปุ่มปรับ 0 ADJ นั้นเอง
  6.  นำมิเตอร์ไปวัดแรงดันไฟตรงได้แล้ว ค่าที่เข็มมิเตอร์ชี้สามารถอ่านออกมาโดยตรง ค่าที่อ่านได้คือค่าแรงดัน
         ของวงจรที่วัดได้
  7.   หลังจากใช้นัลมิเตอร์เรียบร้อยแล้ว ให้ปรับชีเล็กเตอร์สวิตช์ไปที่ตำแหล่งย่านวัดอื่นๆ หรือปรับชีเล็กเตอร์
       สวิตช์ไปที่ตำแหน่ง OFF เมื่อเลิกใช้มิเตอร์

ข้อที่ควรระวัง
1.  การใช้นัลมิเตอร์นั้น จะมีกระแสไหลผ่านมิเตอร์ตลอดเวลา ดังนั้นเมื่อเลิกใช้นัลมิเตอร์เมื่อไร ให้ปรับชีเล็กเตอร์ไปที่ตำแหน่งสวิตช์ไปที่ตำแหน่งการวัดอื่นๆ ทันที ไม่เช่นนี้อาจทำให้แบตเตอรี่ภายในของมิเตอร์ไฟหมดได้ง่าย
2.  เมื่อใช้มัลมิเตอร์ทุกครั้ง ต้องปรับแต่งที่ 0 ADJ. เพื่อให้เข็มมอเตอร์ชี้ที่ตำแหน่ง 0 (กลางสเกล) พอดีทุกครั้ง ถ้าการปรับปุ่ม 0 ADJ. จนสุดแล้ว เข็มมอเตอร์ยังไม่สามารถชี้ที่ตำแหน่ง 0 (กางสเกล) พอดี ต้องเปลี่ยนแบตเตอรี่ 9 v ในมิเตอร์ใหม่


                    

การใช้ย่านวัดDCVและDCV (NULL)

การใช้ย่านวัด
        DCV   และ   DCV (NULL)

       ดีซีโวลต์มิเตอร์  คือมิเตอร์วัดแรงดันไฟตรง  ในการใช้ดีซีโวลต์มิเตอร์วัดแรงดันไฟตรง  จะต้องต่อดีซีโวลต์มิเตอร์วัดคร่อมขนานกับโหลดที่ต้องการวัดแรงดัน  ขั้วของดีซีมิเตอร์ที่จะวัดคร่อมโหลด ต้องขั้วเหมือนแรงดันที่ตกคร่อมโหลด  โดยใช้หลักการวัดดังนี้ ใกล้บวกใส่บวก ใกล้ลบใส่ลบ คือโหลดขาใดรับแรงดันใกล้ขั้วบวก + ของแหล่งจ่ายให้ใช้ขั้วบวก + ของดีซีโวลต์วัด โหลดขาใดรับแรงดันใกล้ขั้วลบ ของแหล่งจ่ายก็ใช้ขั้วลบ- ของดีซีโวลต์มิเตอร์วัด


                                        V                                                                                                          -           +

                                                    10 v
                                                                                                 +
                                                                                       โหลด                                               10 v
                                                                                                      
                                                                                                                                 -

                               รูปที่  2.1   การใช้ดีซีโวลต์มิเตอร์วัดแรงดันไฟตรง

2.1   การใช้ดีซีโวลต์มิเตอร์วัดแรงดันไฟตรง

ตารางที่ 2.1 แสดงค่าการอ่านสเกลของดีซีโวลต์มิเตอร์
สเกลที่ใช้
ย่านที่ตั้งวัด
การอ่านค่า
ย่านการใช้
0-10
0.1v
10 v
1,000 v
*0.01
อ่านโดยตรง
*100
0-01 v
0-10 v
0-1,000 v

0-50
0.5 v
50 v
*0.01
อ่านโดยตรง
0-0.5 v
0-50 v

0-250
2.5v
250 v
*0.01
อ่านโดยตรง
0-2.5 v              
   0-250 v


ลำดับขั้นตอนการปฎิบัติในการใช้มิเตอร์
        
1.       1.ตั้งย่านใช้งานมิเตอร์ในย่าน  DCV  มีทั้ง  7 ย่าน
        คือ  0.1 V, 0.5 V, 2.5 V, 10 V, 50 V, 250 V, และ 1,000 V
2.       2.ใช้สายวัดสีแดงเสียบเข้าที่ขั้วต่อขั้วบวก  (+)  และสายวัดสีดำเสียบเข้าที่ขั้วลบ (-com)
3.       3.สเกลที่ใช้ในการอ่านค่าสเกล  DCV, A  ซึ่งจะมี 3 สเกลคือ  0 -10,0-50,0-250  อ่านขีดสเกลที่อยู่ใต้กระจกเงา ดังรูปที่  2.3 การอ่านค่าแรงดันที่ถูกต้องต้องใช้หลักการอ่านตามตารางที่  2.1
4.       4.ปรับซีเล็กเตอร์สวิตช์ตั้งย่านการวัดให้ถูกต้อง ถ้าหากไม่ทราบแรนงดันไฟตรง (VDC)  ที่จะทำการว่าเป็นเท่าไร  ให้ตั้งย่านวัดไฟตรงที่ตำแหน่งที่สูงที่สุด  (1,000 v) ไว้ก่อนและทำการวัด  หากเข็มมิเตอร์ไม่ขึ้นหรือขึ้นน้อยจึงค่อยๆ  ลดย่านวัดให้ต่ำลงทีละย่าน จนกว่าเข็มมิเตอร์จะชี้ค่าที่อ่านได้ง่าย และถูกต้อง
5.       5.การวัดแรงดันไฟตรงในวงจร  ให้นำสายวัดขั้วลบ (-COM) สีดำจับที่ขั้วลบของแหล่งจ่าย นำสายวัดขั้วบวก(+)  สีแดงของมิเตอร์ไปวัดแรงดันตามจุดต่างๆ  ใส่ขั้วแรงดันที่วัดได้ที่ปลายทั้งสองข้างไม่ว่าจะเป็นตัวต้านทานวงจรกำเนิดความถี่  วงจรทรานซิสเตอร์  และอื่นๆ โดยแรงดันที่วัดได้จะมีค่าเป็นบวกเสมอ
6.       6.ในตำแหน่งที่วัดด้วยดีซีโวลต์มิเตอร์ไม่ขึ้น แต่ขณะแตะสายวัดขั้วบวกเข้าไปหรือขณะดึงสายวัดขั้วบวกออกมา เข็มมิเตอร์จะกระดิกนิดหนึ่งเสมอแสดงว่าจุดวัดนั้นไม่มีแรงดันไฟตรง (DCV)  แต่มีแรงดันสลับ (ACV)